Kỹ thuật trồng sầu riêng (gốc ghép, cây giống, khoảng cách trồng)

I. Tầm quan trọng của giống, gốc ghép và khoảng cách trồng

Sầu riêng là cây trồng lâu năm, có tuổi thọ và chu kỳ khai thác kéo dài 20–30 năm. Việc chọn đúng giống, đúng gốc ghép và trồng với khoảng cách hợp lý là yếu tố nền tảng để đảm bảo:

• Cây khỏe mạnh, thích nghi tốt với điều kiện địa phương

• Phát triển cân đối, tán đều, ít sâu bệnh

• Tăng năng suất và chất lượng quả

• Thu hoạch dễ dàng và tiết kiệm chi phí chăm sóc

---

II. Gốc ghép và vai trò của gốc ghép

1. Các loại gốc ghép phổ biến

• Sầu riêng hạt (giống bản địa): Rễ khỏe, thích nghi đất đai tốt nhưng không đồng nhất về sinh trưởng và phẩm chất trái.

• Gốc ghép chọn lọc (lai tuyển): Được chọn từ cây mẹ có bộ rễ khỏe, chống chịu tốt, ổn định di truyền.

• Gốc ghép nhập nội: Gốc Thái, Malaysia được dùng ở một số vùng trồng chuyên canh.

2. Tiêu chuẩn gốc ghép tốt

• Phát triển mạnh, không bị bệnh tuyến trùng, nấm rễ

• Có rễ cọc khỏe, rễ tơ phát triển đều

• Không bị dị tật, nứt nẻ thân hoặc sưng gốc

---

III. Cây giống và tiêu chuẩn chọn cây giống

1. Phương pháp nhân giống

• Ghép mắt (nối chồi) hoặc ghép cành

• Ưu tiên cây giống ghép từ vườn ươm có kiểm định nguồn gốc

2. Tiêu chuẩn cây giống chất lượng

• Tuổi cây: 8–12 tháng

• Chiều cao: 40–70 cm, có từ 5–8 lá thật trở lên

• Vết ghép liền lạc, không cong vẹo, không nhiễm sâu bệnh

• Rễ phát triển tốt, cây đứng thẳng, không gãy ngọn

3. Giống phổ biến nên trồng

• Ri6 (Việt Nam) – trái ngon, dễ tiêu thụ

• Monthong (Thái Lan) – cơm dày, xuất khẩu tốt

• Musang King (Malaysia) – giá trị cao, đang được thị trường Trung Quốc ưa chuộng

---

IV. Khoảng cách trồng

Tùy điều kiện đất, giống và hệ thống canh tác, có thể bố trí như sau:

Giống	Khoảng cách (m)	Mật độ (cây/ha)	Ghi chú
Ri6	7 x 7	~204	Tán vừa, phù hợp trồng xen
Monthong	8 x 8	~156	Tán lớn, cần không gian phát triển
Musang King	9 x 9 hoặc 10 x 10	100–120	Tán rộng, ưu tiên cây cách xa
Mô hình Farmstay	10 x 10	100	Kết hợp cảnh quan, đường đi, không gian du lịch

🔁 Có thể trồng xen giai đoạn đầu (chuối, cây che bóng ngắn ngày) và tỉa dần về sau.

---

V. Kỹ thuật trồng cây

1. Thời điểm trồng

• Vụ chính: đầu mùa mưa (tháng 5–7 dương lịch), đất ẩm tốt cho bén rễ

• Vụ phụ: có thể trồng quanh năm nếu có hệ thống tưới tiêu chủ động

2. Quy trình trồng cây

1. Tưới đẫm bầu cây giống trước khi trồng

2. Rạch bỏ lớp nilon hoặc túi bầu (không làm vỡ bầu)

3. Đặt cây giữa hố, mặt bầu cao hơn mặt đất 5–10cm

4. Lấp đất kín, nén nhẹ, làm vồng tròn quanh gốc

5. Cắm cọc giữ cây, phủ rơm/trấu chống bốc hơi

6. Tưới nhẹ nước ngay sau trồng

---

VI. Chăm sóc sau trồng (giai đoạn thiết lập)

• Che mát bằng lưới hoặc lá chuối 3–6 tháng đầu

• Tưới nước thường xuyên, giữ ẩm nhưng không để úng

• Tăng cường phân hữu cơ vi sinh, EM, Trichoderma

• Kiểm tra sâu bệnh định kỳ, đặc biệt mối và nấm gốc

---

VII. Ứng dụng công nghệ cao

• Sử dụng chip RFID hoặc mã QR để truy xuất nguồn gốc cây giống

• Cảm biến IoT giám sát độ ẩm, ánh sáng, nhiệt độ vùng trồng

• Phần mềm định vị cây trồng theo sơ đồ tọa độ GIS

• Máy bay drone phun vi sinh hoặc phân sinh học thời kỳ sau trồng

---

🎯 Kết luận

Kỹ thuật chọn giống, gốc ghép và khoảng cách trồng phù hợp giúp cây sầu riêng phát triển cân đối, ổn định lâu dài và dễ ứng dụng mô hình canh tác hiện đại, hướng tới nông nghiệp bền vững – công nghệ cao – du lịch nông nghiệp thông minh.